Pensionaires en zusters voor de Lourdesgrot van het klooster in Oerle. FOTO: Erfgoedhuis Veldhoven.
Pensionaires en zusters voor de Lourdesgrot van het klooster in Oerle. FOTO: Erfgoedhuis Veldhoven.

1 dag bij de Zusters van Liefde, Oerle

Historie

Erfgoedhuis Veldhoven

Vanaf 1855 tot in de jaren ‘60 van de vorige eeuw is er in Oerle een meisjesinternaat gevestigd van de Zusters van Liefde uit Tilburg. Hoe zag een dag voor pensionaires er in Oerle uit?

VELDHOVEN - Rond 06.30 uur wekt de zuster van dienst de meisjes. Terwijl ze in haar handen klapt, roept ze door de slaapzaal: “Gelooft zij Jezus Christus.” De meisjes behoren daarop te antwoorden: “In alle eeuwigheid, amen.”
De meisjes gaan zich dan aankleden en daarna wordt het ochtendgebed gebeden. Hiervoor zitten ze op de knieën voor het bed of in het gangetje voor de ‘chambrette’, een afgesloten hokje op de slaapzaal.
Om 07.30 uur volgt het ontbijt in de eetzaal. Na opnieuw bidden wordt er sober ontbeten, uiteraard afgesloten met een dankgebed. Om 08:00 uur gaan de meisjes richting de kapel voor de H. Mis. De misdienaars zijn jongens uit het dorp. Zoveel meisjes, maar misdienettes zijn nog niet mogelijk.

Verboden contact

De school begint om 09.00 uur. Zowel de internen als de externen, dus de meisjes uit Oerle en omgeving, zitten in dezelfde klas, maar hebben onderling weinig of geen contact met elkaar. Met de indeling van de klas hebben de zusters hier al rekening mee gehouden. Meestal zitten in de ene rij de pensionaires en in de andere de Oerlese meisjes.
Het is voor de pensionaires verboden contact te hebben met de meisjes uit Oerle. Dit is uiteraard niet volledig uit te sluiten. Vaak geven de internen aan de externen brieven aan hun ouders mee om ze in Oerle te posten. De post wordt namelijk door de zusters gecontroleerd. Kritiek op het kostschoolleven wordt absoluut niet getolereerd.

2 sneden brood

’s Middags rond 12:30 uur wordt er warm gegeten. Het eten is weinig afwisselend. De groenten komen uit de eigen moestuin.
De middagschooltijd is - behalve op woensdag - van 14.00 tot 16.00 uur. Na de lessen krijgen de meisjes 2 sneden brood op elkaar met vaak alleen boter ertussen. Op woensdagmiddag wandelen ze door de Oerlese bossen, met een zuster voorop en een achteraan.
Tot de jaren ‘50 vindt de dagelijkse recreatie overigens plaats in ‘het koepeltje’, maar dat raakt in verval en wordt vervolgens niet meer gebruikt als speelgelegenheid voor de pensionaires.

Koud op tafel

Van 17.00 tot 19.00 uur wordt er gestudeerd in de studiezaal, waarna de broodmaaltijd plaats vindt. Dan is er wél beleg voor op het brood. Maar wat de meisjes ’s middags niet opgegeten hebben, komt nu, maar dan koud, weer op tafel.
Na het eten is er nog een gezellige samenkomst in de recreatiezaal. Ook zusters spelen spelletjes mee. Deze zusters zijn veel aardiger dan de zusters van dienst, die overdag de leiding over de meisjes hebben.
De jongste meisjes gaan rond 21.00 uur naar bed en de oudsten rond 22.00 uur.

Veel gesnik

Het naar huis gaan is erg beperkt. Slechts 1 keer per maand mogen de pensionaires naar huis, vanaf zaterdagmiddag tot zondagavond. Om de 2 weken mogen ze wel op zondagmiddag bezoek ontvangen. Op zondagavonden is er op de slaapzaal veel gesnik te horen.

erfgoedhuisveldhoven.nl

Internaten

In de vorige eeuw gaan jongeren na de lagere school vaak naar een internaat. Een jongensinternaat geleid door paters of broeders ofeen meisjeskostschool door zusters. Nu wordt een internaat vaak gekoppeld aan jongeren die moeilijk opvoedbaar zijn, maar in die tijd komen de jongeren vooral uit middenstandsgezinnen, waar weinig tijd voor de kinderen is.

Welkom in de Heemkamer

Erfgoedhuis Veldhoven kan vaak een antwoord geven op vragen over de historie van Veldhoven, maar kan ook helpen bij het opstellen van een stamboom of familiegeschiedenis. De Heemkamer in Bibliotheek Veldhoven is open op don.- en zat.-ochtend van 10.30 uur tot 12.00 uur.

Zoveel meisjes, maar misdienettes nog niet

Afbeelding