Waar het waaiertje zijn naam aan ontleent, wordt duidelijk op deze foto van de onderkant. FOTO: Doriene Ruff-de Jong.
Waar het waaiertje zijn naam aan ontleent, wordt duidelijk op deze foto van de onderkant. FOTO: Doriene Ruff-de Jong.

Draakknotszwammen De Grote Beek

Algemeen

Nu het natte najaar weer is begonnen, komen ook op veel plaatsen de paddenstoelen weer tevoorschijn. Het lijkt wel tovenarij, hoe ze in zo’n korte tijd uit de grond kunnen schieten. Geen wonder dat er over heksenkringen gesproken wordt in dit verband. Met tovenarij valt het overigens wel mee...

VELDHOVEN/EINDHOVEN - Elke paddenstoel of zwam van welke grootte of vorm dan ook, wordt voorgebracht door een zwamvlok. Dit is een verzameling van schimmeldraden die groeien in de humuslaag van het bos, maar ook in een dode of soms nog levende boom.
Zelfs in dieren en mensen zijn zwamvlokken te vinden die daar hun voedsel vinden om in kracht en omvang toe te nemen.

Zwamvlok

Als de omstandigheden gunstig zijn, qua vocht en temperatuur, ontstaan er in de zwamvlok knopen. Dat zijn plaatsen waar de vrucht tot ontwikkeling komt: de paddenstoel. Ze kunnen zo snel groeien omdat hun cellen kunnen strekken door wateropname. Vandaar dat de herfst favoriet is: nat en de temperatuur is nog redelijk hoog.
In die paddenstoel rijpen de sporen, microscopisch kleine dingen, die door de wind of insecten worden verspreid. Dat gaat meestal in erg grote hoeveelheden, zodat overal in de lucht de sporen aanwezig zijn. Onder gunstige omstandigheden kiemen die sporen om zo het begin te vormen van een nieuwe zwamvlok.

Spons

Op landgoed De Grote Beek zijn op diverse plaatsen de omstandigheden voor zwammen en paddenstoelen erg gunstig. Dik dood hout blijft er liggen, wat heel goed is voor schimmels die op dood hout groeien. Bekende zwammen als het elfenbankje en het zwavelkopje zijn daar voorbeelden van.
Op de foto is een andere veel voorkomende soort te zien: het waaiertje. De soort is erg wijdverspreid en komt op alle continenten voor. De eetbaarheid van deze paddenstoel laat erg te wensen over: weliswaar is hij niet giftig, maar hij is gewoon niet lekker. Vanaf de herfst tot aan het voorjaar groeit hij op dood loofhout.
Het waaiervormig patroon van de plaatjes zit aan de onderkant van de paddenstoel. De sporen bevinden zich tussen deze plaatjes. Het loont altijd om paddenstoelen en zwammen van de onderkant te bekijken. Soms zit er een dicht pakket plaatjes, denk aan de champignons, of een soort spons met vele gaatjes. Maar ook stekels en een heuse doolhof behoren tot de mogelijkheden.

Heksenboleet

IVN heeft een schitterende route uitgezet (Grote Beek de Weide), over het zuidelijk deel van het landgoed met een stuk nat bos daarin. Daar staan vele soorten, onder andere een enorme hoeveelheid draadknotszwammen, een exemplaar van de witte kluifzwam en een groepje knolparasolzwammen.
Er is overigens ook een heksenkring van Nevelzwammen te vinden én een gekapte boom met een nogal grote hoeveelheid gewone zwavelkopjes. En nog meer van die mooie namen zijn er daar te vinden, zoals de gewone heksenboleet, biefstukzwam en muizenstaartzwam. Ze zijn er allemaal.  

Meer info

www.ivn.nl/ivn-routes

Elke paddenstoel of zwam van welke grootte of vorm dan ook, wordt voorgebracht door een zwamvlok. Dit is een verzameling van schimmeldraden die groeien in de humuslaag van het bos, maar ook in een dode of soms nog levende boom.

IVN VEV

De Grote Beek

Tot 1993 is het terrein gesloten en omgeven door afrasteringen. De inzichten van de psychiatrie veranderden echter en door de openstelling van het terrein wordt de integratie tussen patiënten en omwonenden bevorderd. Het terrein is sindsdien vrij toegankelijk.

Zelfs in dieren en mensen zijn zwamvlokken
te vinden

Afbeelding