Naaldbomen in huis, tuin en bos

De winter is bij uitstek geschikt om het naaldhout eens wat beter te bekijken. Als de loofbomen hun bladeren hebben verloren, staat het naaldhout nog volop te pronken met z’n groene naalden. Behalve de larix, die zijn naalden ook verliest in de winter.

VELDHOVEN - In de bossen, maar ook in particuliere tuinen, staat een heel scala aan naaldbomen. Wat te denken van de vele dennen- en sparrensoorten, larixen, ceders, cipressen en taxussen? Naaldhout is in de evolutie eerder ontstaan dan loofhout. Dit is onder andere te merken aan het feit dat naaldhout zich slecht laat snoeien. Het overleeft een snoeibeurt meestal niet. Later in de evolutie ontwikkelt zich het vermogen tot herstel. Neem de thuja en de taxus. Die laten zich als jonge plant prima tot een dichte haag snoeien. Een echte snoeibeurt, zoals het tot op de stam terugzetten van bomen of het tot op de grond afzetten van struiken, wel mogelijk bij loofhout, overleeft de naaldboom niet.

Naaldbomen kunnen zeer oud worden. In Amerika, is er een boom (Bristlecone Pine) met de onvoorstelbare leeftijd van meer dan 5.000 jaar. Een taxus haalt daar 1.500 jaar, in Nederland overigens ‘slechts’ 700 jaar. De grootste nog levende bomen op aarde wegen 3.000 ton met een stamvolume van 1.500 kubieke meter.

De grove den

In Nederland is de meest voorkomende naaldhoutsoort de grove den. Het hout staat bekend als grenen. In het recente verleden is deze boom massaal aangeplant als houtleverancier voor de mijnbouw. Als stutpaal was de grove den in de Nederlandse mijnen onovertroffen, want het hout van de grove den kraakt voor het breekt. Zo werden de mijnwerkers tijdig gewaarschuwd voor instorting. Het hout van de Douglasspar lijkt zowel uiterlijk als in gebruik op het grenen.

Een andere ons bekende naaldboom is de fijnspar, de traditionele kerstboom. Het hout is in de handel onder de naam vuren. Om thuis te klussen is het als timmerhout waarschijnlijk wel het meest gebruikt. Ook voor de spaanplaat en de papierindustrie is het hout van de fijnspar zeer geschikt.

Recreatie

Hoewel lopen in een groot naaldbomenbos nou niet direct het summum van wandelgenot geeft, spelen naaldbossen toch een belangrijke rol bij de recreatie. Kegels en naalden geven belangrijke informatie over de soort boom. Deze maanden zijn geschikt om te letten op de overwinteraars in het naaldbos. De zwarte mees, kuifmees, goudhaantje en ransuil komen zeker voor. Soms ook de notenkraker en de kruisbek.